1983 - De vader

De auteur

August Strindberg (1849-1912) staat bekend als de grote vertegenwoordiger van het Zweedse naturalisme.

Strindberg was zwaarmoedig van aard. Hij was overgevoelig en prikkelbaar, hij leed bij periodes aan hevige vervolgingswaanzin tot paranoia toe. Zijn moeilijk karakter deed tot driemaal toe zijn huwelijk mislukken. Ten gevolge van zijn eigen problemen kantte Strindberg zich tegen de emancipatie van de vrouw, waardoor hij zich de naam van "vrouwenhater" op de hals haalde.

In veel van zijn werken treden man en vrouw op als eeuwige rivalen, in een voortdurende strijd om de macht gewikkeld.

Ook in "De Vader" vinden we Strindbergs karakter en zijn opvattingen over de vrouw en het huwelijk terug. In dit naturalistische drama wordt een door de vrouw perfect uitgevoerde "zelfmoord" op haar echtgenoot getoond.

Citaten

- Neem die onzekerheid weg. Zeg mij de waarheid!
- Als ik je zeg dat het niét zo is, dan heb je geen zekerheid. Ik moet dus zeggen: ja het is zo en dan ben je zeker. Je zou dus graag hebben dat het zo was?

- Als het kind niet van mij is, dan kan ik en dan wil ik er ook geen recht op hebben. Jij wil het kind in je macht hebben, maar ik moet het onderhouden.
- In mijn macht, ja. Heel deze strijd op leven en dood is een strijd om de macht.

- Begrijp je dan niet dat die twijfel mij opvreet, mij kapotmaakt? Ik ben ook maar een mens - met ogen en handen en ledematen, zinnnen, begeerten, passies. Ik leef van hetzelfde voedsel als jij, word door dezelfde winter verkild, door dezelfde zomer verwarmd als jij, ik lach als jij mij streelt, ik bloed als zij mij steekt, als jij mij vergiftigd ga ik dood.

- Eén van ons moet in dit gevecht ten onder.
- Wie?
- De zwakste natuurlijk.
- En heeft de sterkste gelijk?
- Vermits hij de macht heeft.
- Dan heb ik gelijk.
- Héb je dan de macht?

- Weet je dat je geestesziek bent?
- Ja, dat weet ik wel. Maar als ik jullie gekroonde hersenen eens een tijdje mocht behandelen, wie weet wat jullie dan zouden uithalen. Ik ben krankzinnig, maar hoe ben ik het geworden?

- Er zitten overal schimmen verborgen, die grijnzend hun kop uit de struiken steken. Tegen realiteiten kan je je verzetten, maar gedachten lossen zich op in nevel en zetten je hersens in vuur en vlam, tot ze verteren.

- Ik ben Saturnus, die zijn eigen kinderen opvreet, want er is voorspeld dat zij anders hem opvreten. Vreten of opgevreten worden, dat is de kwestie!

- Waarom verloopt het allemaal zo anders? Wie bestiert toch dit leven?